LUBOŃ WIELKI (1022 m) – MAŁOPOLSKIE GOŁOBORZE
Luboń Wielki to jeden z najciekawszych szczytów w BESKIDZIE WYSPOWYM, potężnie wypiętrzony między dolinami Raby i Potoku Tęczyńskiego, znajduje się w zachodniej części grupy gór. Od północnej i południowej strony stromsze podejścia mające niejednokrotnie charakter wysokogórski. Natomiast z zachodu na wschód ciągnie się grzbietem od Jordanowa po Rabę Niżną.
ZAKOŃCZENIE MAŁEGO SZLAKU BESKIDZKIEGO
Na szczycie urocze schronisko przypominające domek Muminków, albo chatkę Baby Jagi. Jest to jeden z najczęściej odwiedzanych szczytów Beskidu wyspowego, zwłaszcza, że tutaj kończy się czerwony tzw. MAŁY SZLAK BESKIDZKI (prowadzi z Bielska-Białej przez Beskid Mały i Średni). U podnóża Lubonia Wielkiego znajdują się następujące miejscowości: Glisne, Krzeczów, Mszana Dolna, Raba Niżna, Rabka-Zaryte, Skomielna Biała i Tenczyn.
CIEKAWOSTKI KRAJOZNAWCZE W DRODZE NA LUBOŃ WIELKI
REZERWAT PRZYRODY NIEOŻYWIONEJ „LUBOŃ WIELKI”
Usytuowany na południowym zboczu, niedaleko żółtego szlaku, prowadzącego z Rabka Zaryte. Rezerwat został założony w 1970 roku w obszarze administracyjnym gminy Mszana Dolna. Początkowo zajmował powierzchnię 12,64 ha, ale potem została ona rozszerzona do 35,24 ha. Rezerwat „Luboń Wielki” położony jest na terenie uroczyska Luboń, Leśnictwa Lubogoszcz, Nadleśnictwa Limanowa. Został utworzony w celu ochrony osuwiska skalnego wraz z otaczającym je bogactwem form skalnych o oryginalnych i ciekawych kształtach. To tutaj właśnie możemy zobaczyć jedyne w tej części Beskidów rumowisko zwietrzałych piaskowców, zwane GOŁOBORZEM (czyli miejscem gołym od boru). Na terenie dawnego osuwiska fliszowego możemy obserwować całe bogactwo form skalnych, a także niewielkie jaskinie. Są także jaskinie oraz piękne lasy bukowe.
FLORA I FAUNA NA LUBONIU WIELKIM
Możemy spotkać tu florę i faunę charakterystyczną dla lasów bukowych i mieszanych regla dolnego. Z dużych ssaków na terenie rezerwatu bytują sarny, dziki i jelenie oraz drapieżniki: lis, kuna leśna i łasica. Jeśli chodzi o unikatową roślinność, to udokumentowano tutaj występowanie roślin objętych ochroną całkowitą: naparstnicy zwyczajnej oraz śnieżyczki przebiśnieg. A stare dziuplaste buki stanowią doskonałą bazę lęgową dla dzięciołów: dużego i czarnego. Nam udało się zaobserwować dzięcioła pstrego dużego :).
OSIEDLE SURÓWKI (INACZEJ KRZYSIE)
Piękna, malownicza polana na grzbiecie Lubonia. Stoi tu kilka domów, jest górska droga krzyżowa, ale najważniejsze niesamowita rozległa panorama. Ona jest zawsze nagrodą za znojną górską wspinaczkę. Możemy zobaczyć Gorce, Pasmo Podhalańskie i Babiogórskie, a gdy jest dobra widoczność Tatry. Przysiółek był w czasie II wojny światowej bazą oddziałów AK, a Luboń został wtedy określony zaszczytnym mianem „Polskiej Góry”. Na polanie warto sobie zrobić przerwę na odpoczynek, posiłek i można napawać się cudownym widokiem.
LOTNICZE KATASTROFY NA LUBONIU WIELKIM
Niedaleko polany Surówki 26 sierpnia 1985 roku rozbił się czechosłowacki śmigłowiec Mi-2 z dwoma pilotami. Samolot leciał z przeglądu technicznego ze Świdnika. Tragedia została upamiętniona przez mały pomniczek stworzony z elementów rozbitego samolotu.
Z kolei na północno-zachodnich stokach, na granicy Tenczyna i Krzeczowa Lubonia 2 września 1939 roku rozbił się niemiecki samolot rozpoznawczy Henschel Hs-126. Pilot zginął na miejscu, a obserwator, który był ranny, zmarł niedługo potem. Natomiast szczątki maszyny zostały zaraz zagospodarowane przez okoliczną ludność, jak to często bywało w czasie wojny.
SZLAKI PROWADZĄCE NA LUBOŃ WIELKI
- NIEBIESKI – z Rabki – Zaryte, ok. 2,15 godz.
- ŻÓŁTY z Rabki – Zaryte, ok. 2 godz. (PERĆ BORKOWSKIEGO)
- CZERWONY z Mszany Dolnej przez Przełęcz Glisne, ok. 2,5 godz. (od Przełęczy Glisne, ok. 45 min.)
POCZYTAJ O INNYCH ATRAKCJACH W BESKIDZIE WYSPOWYM I OKOLICACH